İslam idare sisteminde bulunan önemli müesseselerden biri de vezirliktir. Genellikle hükümdar ile tebaa (halk) arasında köprü vazifesi gören bu müessesenin başında bulunan kimseye vezir denir. Gelin bu konuyu biraz açalım..
İslam idare sisteminde bulunan önemli müesseselerden biri de vezirliktir. Genellikle hükümdar ile tebaa (halk) arasında köprü vazifesi gören bu müessesenin başında bulunan kimseye vezir denir.
Vezir, aslında Farsça bir kelime olup, Avesta’da vicira (karar vermek, hükmetmek), Pehlevi dilinde vi(ç)ir (hüküm, karar) kelimelerinden Arapça’ya, oradan da Araplaşmış şekli ile tekrar Farsça’ya geçmiş bir kelimedir.
Arapça’da vzr (yüklendi) kökünden gelen bu kelime padişahın hemen hemen bütün işlerini yüklenen ve hükümdarlıkla ilgili meselelerde görüş ve tedbiri ile ona yardımcı olan vezir, devlet işlerini idarede padişahın en büyük vekili ve ondan sonra gelen en büyük devlet yöneticisi olarak hükümet işlerini sevk ve idare eden kimsedir.
Asıl konumuz olan Osmanlı devlet teşkilatı içerisinde önemli bir yere sahip olan vezirlik müessesesini kavrama açısından, daha faydalı olacağı kanaatiyle bu makamın kısa bir tarihçesini vermek daha faydalı olacaktır. Bu noktada ise konuyu Osmanlı öncesi vezirlik ve Osmanlı dönemi vezirlik olmak üzere iki ana başlık altında incelemek daha uygun olacaktır.
1 Ziya Kazıcı, İslam Medeniyeti ve Müesseseleri Tarihi, İstanbul 2001, s.131.
2 “Vezir”, M.E.B.İ.A., XIII, İstanbul 1988, s. 309.
Bu konu ve diğer Tarih konularıyla ilgili www.tarihonline.com adresinden daha detaylı bilgi alabilirsiniz.