OSMANLICILIK FİKİR AKIMI HAKKINDA OSMANLICILIK FİKİR AKIMI hakkında bir çalışmyı paylaşmak istedim.

Öncelikle 1789 Fransız İhtilali ve onun etkilerinin Osmanlı Devleti’ne olan etkileri hakkında düşünmek ve 19. yüzyılda Osmanlıyı dağılmaktan kurtarmak için ortaya çıkan fikir akımlarını bu paralelde değerlendirmek gerekir. Özellikle Fransız İhtilali zamanında Avrupa’ya gönderilen birçok öğrencinin orada çeşitli tesirlerle yurda geri döndüğünü bilmeliyiz. Ve özellikle yurt dışında eğitim alıp geri dönen bu ilk dönem öğrenciler Osmanlı ülkesinde aydın konumuna gelmişlerdir. İşte böyle bir dönemde Osmanlı Devleti’nin içinde olduğu durum bu aydınları düşünceye sevketmiş ve dağılışı nasıl önleyebilecekleri konusunda bazı fikirler öne sürmüşlerdir. Bu dönemde ortaya çıkan ilk fikir akımının Osmanlıcılık olduğunu söyleyebiliriz.

Osmanlıcılık Fikir Akımı ; Tanzimat ve Meşrutiyet dönemleri arasında oldukça etkili olmakla beraber izleri Balkan Savaşlarına kadar süren ve etkisi görülen bir fikir akımıdır. Yani 1839 yılları 1912 yılları arasında Osmanlıcılık fikir akımının tesirli olduğunu söyleyebiliriz. Bu fikir akımına göre Osmanlı sınırları içerisinde yaşayan bütün halk Osmanlı vatandaşı kabul edilmiştir. Böylece bütün milletleri bu çatıda toplamak suretiyle dağılışın önleneceği düşünülmüştür. Yani ; Osmanlıcılık, bütün Osmanlı tebaasının din ve mezhepten bağımsız olarak eşit yurttaşlık haklarına sahip olmasını savunan siyasi görüştür. Bu fikir akımı aslında bütün milletleri ırkı , dili , dini ne olursa olsun devletin tebaası olarak görmüştür. Zaten Tanzimat ve Islahat Fermanlarında bu doğrultuda kararlar alınması bu fikir akımının o dönemde etkili olduğunu göstermektedir. Fakat özellikle Balkan Savaşlarında Balkan Slav kavimlerin Osmanlı Devleti’ne karşı savaşması bu fikir akımının uygulanmayacağını göstermiştir. Osmanlıcılık fikir akımları içinde en geniş fikir akımıdır çünkü içerisine dili ve dini farklı da olsa bütün milletleri dahil etmiştir. Daha sonra İslamcılık gelir ve sadece Müslümanları dahil eder. Sonrasında gelen Türkçülük ise sadece Türk olanları dahil eder.

OSMANLICILIK FİKİR AKIMI TEMSİLCİLERİ

Osmanlıcılık fikir akımının en önemli temsilcileri olarak Tanzimat Döneminin ünlü aydın ve edebi kalemlerini örnek verebiliriz.

Şinasi , Namık Kemal ve Ziya Paşa gibi isimler bu fikir akımının önemli temsilcileridir.

Tarihçi Talha GÖNÜLALAN tarafından yapılmış çalışmadan alıntıdır.